Sprookjes

Op het gevaar af uit de toon te vallen: ik vond het saai gisteravond. Velen zijn van mening dat het hele seizoen Zomergasten een zinkend schip was, ware het niet dat Paul Verhoeven in hoogsteigen persoon het concept redde en de aflevering waarin hij te gast was, draaiend hield. Bij dat laatste kan ik me nog iets voorstellen -zonder enige twijfel nam Verhoeven de regie in eigen hand-, maar ik vond de man nou niet zo interessant, dat ik het redden van het programma op zijn conto zou willen schrijven.

Paul Verhoeven

Hierbij mag, eerlijkheidshalve, niet onvermeld blijven, dat films niet helemaal 'mijn ding zijn'. Van tijd tot tijd vind ik het wel leuk om een goede film te kijken, maar meestal beleef ik aan andere dingen veel meer plezier. Bovendien: als er zoiets bestaat als Oostindische dementie, lijd ik daar zeker aan als het om films gaat: een dag later weet ik soms nog te vertellen waar de film globaal over ging, maar een week later weet ik me al niet meer te herinneren dat ik de film ooit gezien heb. Het zal dus niet helemaal aan Paul Verhoeven hebben gelegen dat het me niet kon boeien, maar wel voor een deel.
Monomanie vind ik toch al gauw saai worden, of het nu gaat om politici, kunstenaars of supermarktmanagers: zodra ze alleen nog maar kunnen praten over datgene waar ze dagelijks mee bezig zijn, haak ik af. Toegegeven: Verhoeven maakte een uitstapje naar het christendom en naar de filosifie, maar ook die uitstapjes waren een functie van zijn regisseurschap.
Vragen als: 'Of is het zo dat ons denken niets anders is dan een boeddhistische droom?' bleven op een abstract niveau steken, dat riekt naar interessant-doenerij, en dat het op dat niveau bleef steken, lag niet alleen aan de interviewer. Jelle Brandt Corstius werd weliswaar zo'n beetje uit zijn eigen script geschrapt, maar ik vond dat script er vervolgens niet veel boeiender op worden.
Ook de stellige toon waarop Verhoeven beweerde dat alles wat er over Jezus geschreven is of geloofd wordt, een sprookje is, vond ik te pretentieus. Dat je ergens je vraagtekens bij plaatst of je twijfels of ongeloof over uitspreekt, is ieders goed recht, maar om net te doen alsof het volstrekt buiten kijf staat dat wat jij beweert de waarheid is en dat het welhaast ondenkbaar is dat er wezens zijn, die dit universum met je delen en die toch niet zo overtuigd zijn van jouw waarheid als jijzelf, is op zijn minst aanmatigend te noemen.
Wat ik wel sympathiek vond, is dat Verhoeven mij weer eens Father and Daughter van Michael Dudok de Wit liet zien. Pure, zwart-bruin-witte schoonheid, die bij mij een bitterzoet gevoel van heimwee oproept. Als je niet gelooft in het sprookje van Verhoeven, dan krijgt deze sprookjesachtig mooie film, toch wel een meta-fysische lading. Ik ben Verhoeven dan ook dankbaar, dat hij mij er weer eens aan herinnerde, dat sommige sprookjes niet te mooi zijn om waar te zijn.

Father and Daughter, Michael Dudok de Wit